Bydd miliynau yn fwy o bobl yn gallu gwneud cais am drwyddedau parcio bathodyn glas o ddydd Gwener ymlaen wrth i reolau newydd ddod i rym i gefnogi’r rhai sydd â phryderon iechyd cudd. Mae meini prawf cymhwysedd y cynllun yn Lloegr wedi’u hehangu gan yr Adran Drafnidiaeth (DfT) i gynnwys pobl na allant gerdded heb drallod seicolegol sylweddol neu sy’n wynebu risg o niwed difrifol.
Bydd hyn yn ei gwneud yn haws i bobl â chyflyrau fel anhwylderau gorbryder neu anafiadau i’r ymennydd deithio i’r gwaith, cymdeithasu a chael mynediad i siopau a gwasanaethau. Dyma’r newid mwyaf i’r cynllun bathodyn glas ers iddo gael ei gyflwyno yn 1970. Mae gan tua 2.4 miliwn o bobl ag anableddau corfforol yn Lloegr fathodyn eisoes. Yn dibynnu ar y lleoliad, mae’r trwyddedau’n aml yn galluogi deiliaid i barcio’n rhad ac am ddim mewn cilfachau talu ac arddangos ac am hyd at dair awr ar linellau melyn, tra yn Llundain maent yn eithrio deiliaid rhag y tâl tagfeydd.
O dan y newidiadau, dylai pobl sy’n byw gyda dementia, anhwylderau gorbryder a llai o symudedd, ei chael yn haws cael mynediad i le parcio.
Dywedodd yr Ysgrifennydd Trafnidiaeth Grant Shapps:
“ Rydyn ni’n gwybod i rai pobl y gall y posibilrwydd o fethu â dod o hyd i le parcio olygu bod hyd yn oed gadael y tŷ yn her, a dyna pam mae’r bathodyn glas mor bwysig.
“Bydd y cynllun, sydd eisoes yn achubiaeth i gynifer o bobl anabl, yn gwneud gwahaniaeth enfawr i’r rhai sydd â chyflyrau anweladwy fel awtistiaeth, dementia, clefyd Parkinson ac arthritis. Fy nymuniad diffuant yw y bydd y newidiadau hyn yn gwella bywydau hyd yn oed mwy o bobl.”
Mae cynghorau yn asesu ceisiadau am fathodynnau glas ac ni fydd pawb ag anabledd cudd yn gymwys ar gyfer un.
Dywedodd pennaeth polisi Cymdeithas Genedlaethol Awtistiaeth Tim Nicholls:
“Rydym yn falch iawn o weld rheolau newydd y bathodyn glas yn dod i rym. Bydd hyn yn rhyddhad enfawr i filoedd o bobl awtistig a’u teuluoedd yn Lloegr, y mae llawer ohonynt mor bryderus am bethau’n mynd o’u lle fel eu bod yn ei chael hi’n anodd gadael y tŷ o gwbl.
“Gall bathodyn glas newid bywyd. I gadw at yr addewid hwn, mae’n gwbl hanfodol bod swyddogion y cyngor sy’n gwneud penderfyniadau am fathodynnau glas yn deall awtistiaeth a’r heriau y gall pobl awtistig eu hwynebu wrth fynd allan.”
Mae awdurdodau lleol yn cael £1.7 miliwn o gyllid gan y Llywodraeth ym mlwyddyn gyntaf y rhaglen estynedig i helpu i ymdopi â’r cynnydd yn y galw a ddisgwylir. Mae’r cynllun estynedig yn cyd-daro â lansiad adolygiad i helpu awdurdodau lleol i fynd i’r afael â defnydd twyllodrus o’r bathodynnau.
Canfu dadansoddiad o ddata’r Adran Drafnidiaeth gan asiantaeth newyddion PA nad oedd 94 o’r 152 o gynghorau yn Lloegr wedi mynd ar ôl unrhyw un am gam-drin y cynllun yn 2017/18.
Gwybodaeth am yr erthygl trwy https://www.mirror.co.uk/money/hidden-disabilities-now-qualify-blue-19036969